उहिले-उहिलेको कुरा हो । दिक्तेल जिल्ला खार्तम्छाको एउटा परिवारमा दुईजना बूढाबूढी मात्रै थिए । उनीहरुको आर्थिक अवस्था दयनीय थियो । बूढा माछा मारेर बेच्ने गर्दथे । बूढी चाहिँ गाउँलेको घरमा गई ढिकी-जाँतो गर्थी । अनि जुठो भाँडाकुँडा माझिदिन्थी । यसरी उनीहरुले आफ्नो जीविका चलाएका थिए ।
तर एउटै सन्तान नभएकाले उनीहरु सधंै चिन्तित थिए । उनीहरु ठूलो चिन्ता थियो- मरेपछि हाम्रो काजकि्रया कसले गर्लान् सन्तान होस् भनी उनीहरु किराती देवी-देवताको पूजा तथा भाकल गर्थे । तर उनीहरुको कुनै सन्तान भएन ।
विवाह भएको पन्ध्र वर्षपछि भने उनीहरुको छोरो जन्म्यो । खुसीले गदगद भए उनीहरु । सोही खुसीयालीमा ठूलो खर्च गरी छोराको पास्नीमा भोजभतेर गरे । समय बित्दै गयो छोरो पनि हुर्किंदै गए । उनीहरु जहाँ गए पनि छोरालाई साथमै लिएर हिँड्थे । एक दिन बूढीले बूढालाई भनी- 'आज हामीहरु छोरालाई साथमा लिएर खोलामा जाऔं । म खोलामा नुहाइ-धुवाइ गर्छु लुगा धुन्छु । तपाईं चाहिँ माछा मार्नोस् ।'
बूढाले सहमति जनाए । खानपानपछि दिउँसो छोरालाई लिएर उनीहरु खोला झरे । टन्टलापुर घाम लागिरहेको थियो । छोरालाई खोलाकिनारमा राखेर बूढी लुगा धुन थाली । बूढा माछा मार्न । अकस्मात लेकमा पानी परेकोले खोलामा बाढी आयो ।
बाढी आएकोले बूढीले आत्तिएर छोरालाई सम्झी । ऊ छोरालाई लिन दौडी तर छोरा भएको ठाउँ पुग्नुभन्दा अगाडि नै बाढीले कोक्रोसहित छोरालाई बगाइसकेको थियो । आफ्नो छोरालाई खोलाले बगाएको देखेर त्यसतर्फ 'अ सिबौ ! अ सिबौ !' ए मेरो छोरा ! ए मेरो छोरा ! भन्दै बूढी दौडी । बाढीले बूढीलाई पनि बगाइहाल्यो । खोलामा छोरा चाहिँ अघि-अघि थियो भने बूढी चाहिँ पछि-पछि ।
बग्दै जाँदा बूढी चाहिँ एउटा रुखमा अड्केको देखेर बूढाले उसलाई खोलाबाट निकाले । बूढी भने झन् चिच्याएर रुन थाली । यो देखेर बूढाले सोध्यो- 'यसरी किन रोएकी ?' बूढीले जवाफ दिई- 'खोलाले छोरालाई बगायो ।' बूढाले भने- 'तैं पापिनीले गर्दा यस्तो भएको हो ।' बूढाको कुरा सुनेर बूढीलाई साह्रै रिस उठ्यो । बूढीले छोरा खोज्दै रुँदै कराउन थाली- 'ए मेरो छोरा म पनि तेरो पछि-पछि आउँछु । मलाई पर्खी है ।' यसरी रुँदै-कराउँदै जाँदा अलि पर पुगेपछि खोलाले बूढीलाई फेरि बगायो र त्यसपछि ऊ मरी ।
अर्को जन्ममा बूढी चरी भएर जन्मी । आज पनि खार्तम्छाको जङ्गलमा छोरालाई बोलाएको जस्तो गरी उक्त चरी कराउँछे । खोलाले बूढीलाई बगाएर लगेपछि बूढा पागलजस्तो भएर 'तैं पापी होस्' भन्दै कराउँछ । खार्तम्छाको जङ्गलमा आज पनि ती चराहरु प्रायः एकै ठाउँमा अगाडि-पछाडि भएर उड्छन् ।
तर एउटै सन्तान नभएकाले उनीहरु सधंै चिन्तित थिए । उनीहरु ठूलो चिन्ता थियो- मरेपछि हाम्रो काजकि्रया कसले गर्लान् सन्तान होस् भनी उनीहरु किराती देवी-देवताको पूजा तथा भाकल गर्थे । तर उनीहरुको कुनै सन्तान भएन ।
विवाह भएको पन्ध्र वर्षपछि भने उनीहरुको छोरो जन्म्यो । खुसीले गदगद भए उनीहरु । सोही खुसीयालीमा ठूलो खर्च गरी छोराको पास्नीमा भोजभतेर गरे । समय बित्दै गयो छोरो पनि हुर्किंदै गए । उनीहरु जहाँ गए पनि छोरालाई साथमै लिएर हिँड्थे । एक दिन बूढीले बूढालाई भनी- 'आज हामीहरु छोरालाई साथमा लिएर खोलामा जाऔं । म खोलामा नुहाइ-धुवाइ गर्छु लुगा धुन्छु । तपाईं चाहिँ माछा मार्नोस् ।'
बूढाले सहमति जनाए । खानपानपछि दिउँसो छोरालाई लिएर उनीहरु खोला झरे । टन्टलापुर घाम लागिरहेको थियो । छोरालाई खोलाकिनारमा राखेर बूढी लुगा धुन थाली । बूढा माछा मार्न । अकस्मात लेकमा पानी परेकोले खोलामा बाढी आयो ।
बाढी आएकोले बूढीले आत्तिएर छोरालाई सम्झी । ऊ छोरालाई लिन दौडी तर छोरा भएको ठाउँ पुग्नुभन्दा अगाडि नै बाढीले कोक्रोसहित छोरालाई बगाइसकेको थियो । आफ्नो छोरालाई खोलाले बगाएको देखेर त्यसतर्फ 'अ सिबौ ! अ सिबौ !' ए मेरो छोरा ! ए मेरो छोरा ! भन्दै बूढी दौडी । बाढीले बूढीलाई पनि बगाइहाल्यो । खोलामा छोरा चाहिँ अघि-अघि थियो भने बूढी चाहिँ पछि-पछि ।
बग्दै जाँदा बूढी चाहिँ एउटा रुखमा अड्केको देखेर बूढाले उसलाई खोलाबाट निकाले । बूढी भने झन् चिच्याएर रुन थाली । यो देखेर बूढाले सोध्यो- 'यसरी किन रोएकी ?' बूढीले जवाफ दिई- 'खोलाले छोरालाई बगायो ।' बूढाले भने- 'तैं पापिनीले गर्दा यस्तो भएको हो ।' बूढाको कुरा सुनेर बूढीलाई साह्रै रिस उठ्यो । बूढीले छोरा खोज्दै रुँदै कराउन थाली- 'ए मेरो छोरा म पनि तेरो पछि-पछि आउँछु । मलाई पर्खी है ।' यसरी रुँदै-कराउँदै जाँदा अलि पर पुगेपछि खोलाले बूढीलाई फेरि बगायो र त्यसपछि ऊ मरी ।
अर्को जन्ममा बूढी चरी भएर जन्मी । आज पनि खार्तम्छाको जङ्गलमा छोरालाई बोलाएको जस्तो गरी उक्त चरी कराउँछे । खोलाले बूढीलाई बगाएर लगेपछि बूढा पागलजस्तो भएर 'तैं पापी होस्' भन्दै कराउँछ । खार्तम्छाको जङ्गलमा आज पनि ती चराहरु प्रायः एकै ठाउँमा अगाडि-पछाडि भएर उड्छन् ।
No comments:
Post a Comment