आदिवासी रुख

रक्ष राई
म बालुवाको वसन्तमा
हरियो पासपोर्ट नीलो भएको छु ।

यो निर्दलीय पुलिसको लाठीजस्तो हुरी
यो निरङ्कुश सिपाहीको बन्दुकजस्तो आँधी
मान्छेभित्रको विनयशील 'म'लाई
निरन्तर-निरन्तर प्रहार गरिरहेछ
झुण्डिएर मर्नका लागि आपुनै दुःखी हाँगाहरु थिए
तथापि अनुनयमा आफ्नै हातहरु जोडिरहेछु
माङ्हिम कै अघि मौला हानिएर सत्यहाङ्मा
म कुनै भट्टिवाल्नीको प्लेटमा निर्मम मःमः हाँसिरहेछु ।

यहाँ आपुनै रमिता बनाएर हेर्नलायकको
मेरा सजल आँखाहरु झम्टा मारिरहेछन् वनभालुहरु
र मेरा दृष्टिका घारभित्र बास बसेका छन् अरिङ्गालहरु
मेरा शेषनागहरु जिब्रा थुतिएर
मष्तिष्कका विजयपुरमा प्रत्याक्रमण गरिरहेछन् चेतनाका बुद्धिकर्ण राईहरु
निमुखा मुखहरु मोचीले जुत्ताको तलुवा बनाएर मेरा आवाजहरु
म बर्मूडा र ब्ल्याकहोल निलिरहेछु
र मेरा निद्राका बूढासुब्बा ढोल ढ्याङ्ग्रो ठट्टाएर जागिरहेछ
आगाका झिरले क्षिण भए श्रवणशक्ति
र मेरा कानका सुरुङहरु सुदूर भविष्य-द्रष्टा भएका छन्
धमिराहरुले मेरुदण्ड खाइसकेर
मेरा गिदीभरि ब्याङ्पाटे र बारुला भरिएका छन्
यी आगाहरुले नुहाएको कठोर शितलता
आफ्नै नाङ्गा हाँगाहरुमा ताप्दै
विचारहरु माटामा जरिरहेछु
र आफ्ना जराहरुबाट उखेलिएर
बालुवाको एक्लो वसन्त उभ्याइएको छ ।

हो म बालुवाको वसन्तमा
कुनै नीलो-निलो रुख बनाइएको छु ।